Testen op Kleurenblindheid
De Ishihara test bestaat uit plaatjes met gekleurde stippen erop, hierin zijn nummers te onderscheiden als men niet kleurenblind is. |
Een kleurenblindheidstest is een middel dat uw oogarts toepast om vast te stellen of u een afwijking in het kleurenzicht heeft wat algemeen bekend staat als kleurenblindheid.
Er zijn twee soorten van kleurenblindheidstesten: een screeningstest die de aanwezigheid van een probleem in het kleurenzicht bespeurt en een meer gedetailleerde kwantitatieve test, die een afwijking in het kleurenzicht kan bespeuren en het type en de ernst van kleurenblindheid kan vaststellen.
Screeningstest voor kleurenblindheid
De meest gebruikte screeningstest voor kleurenblindheid is de Ishihara Kleurentest. De test is genoemd naar de Japanse oogarts Shinobu Ishihara (1879-1963), die de procedure bedacht en de beschrijving hiervan voor het eerst publiceerde in 1917.
![]() |
U zou hier het getal 29 dienen te onderscheiden. |
De Ishihara Kleurentest bestaat uit een boekje met op elke pagina een rond patroon (oftewel 'plaat') bestaande uit vele stippen van verschillende kleuren, helderheid en grootte. De schijnbaar willekeurig gekleurde stippen zijn op zo'n manier gerangschikt dat een persoon met een normaal kleurenzicht één cijfer of een nummer met twee cijfers ziet in de groep van stippen, terwijl een persoon die kleurenblind is óf niet in staat zal zijn om een cijfer te zien óf een ander cijfer ziet dan degene met een normaal kleurenzicht.
De complete Ishihara Kleurentest bevat 38 platen. Verkorte versies van 14 of 24 platen worden vaak gebruikt als een screeningstest tijdens een oogonderzoek.
De geteste persoon bekijkt in het algemeen de Ishihara platen bij normaal kamerlicht, terwijl de gewone voorgeschreven bril wordt gedragen. De Ishihara test vereist dat de geteste persoon cijfers kan herkennen en onderscheiden en daarom kan de test voor kleurenzicht minder betrouwbaar zijn bij zeer jonge kinderen.
`Pseudo-isochromatisch' is een term die vaak wordt gebruikt om de kleurplaten van de Ishihara Color Vision Test te beschrijven. Dit verwijst naar enkele gekleurde stippen in het patroon die op het eerste zicht gelijk ('iso') lijken in kleur ('chromatisch') met de omliggende stippen. Maar dit is een valse ('pseudo') gelijkheid en het verschil is dat een persoon met normaal kleurenzicht het 'verborgen' cijfer opmerkt in de groep van stippen.
Sinds de introductie van de Ishihara Kleurentest hebben andere bedrijven vergelijkbare kleurenblindheid screeningstesten ontwikkeld met behulp van pseudo-isochromatische platen.
Kwantitatieve testen voor kleurenblindheid
![]() |
Farnsworth-Munsell 100 Hue test. |
Voor een meer gedetailleerde analyse van kleurenblindheid en/of het vermogen van een persoon om nauwkeurig kleuren te kunnen waarnemen, is een kwantitatieve test voor kleurenblindheid nodig. De meest bekende test is de Farnsworth-Munsell 100 Hue Test.
Deze test bestaat uit 4 laden die veel kleine schijven bevatten van verscheiden kleurtonen. Elke lade heeft een gekleurde referentie schijf aan het uiteinde. De geteste persoon moet de andere schijven rangschikken om een geleidelijke verandering van kleur te creëren.
Voor nauwkeurige resultaten zou de Farnsworth-Munsell 100 Hue Test toegepast moeten worden in een kijkcabine die zoveel mogelijk natuurlijk daglicht nabootst. Ook zouden de gekleurde schijven tenminste om de twee jaar vervangen moeten worden om de gevolgen van kleurverzadiging te voorkomen.
Elke gekleurde schijf is onderaan genummerd om bij te kunnen houden hoe goed een patiënt de test doet. Hoe beter de 'juiste' volgorde waarin de patiënt de schijven plaatst, des te nauwkeuriger is de kleurwaarneming van die persoon. Op deze manier kan middels de test worden vastgesteld of de geteste persoon wel of niet kleurenblind is en ook het soort en de ernst van zijn of haar kleurenblindheid kan zo worden bepaald.
Een verkorte versie van de 100 Hue Test -genaamd de Farnsworth-Munsell D15 Test - bevat slechts 15 genummerde schijven van verschillende kleurtonen. De D15 Test, net als de Ishihara Color Vision Test, is alleen bedoeld voor het screenen van kleurenzicht doeleinden en kan niet de ernst van iemands kleurenblindheid kwantificeren.
![]() |
Links: de manier waarop een persoon zonder kleurenblindheid het verkeerslicht ziet. Rechts: de manier waarop een persoon met kleurenblindheid het verkeerslicht ziet. |
Voor wie is de kleurenblindheidstest bedoeld?
Voor iedereen die een beroep uitoefent waarbij nauwkeurige kleurwaarneming een belangrijke rol speelt, zou een kleurenblindheidstest afgenomen moeten worden. Dit is belangrijk voor bijvoorbeeld electriciëns, commerciële kunstenaars, ontwerpers en bepaald productie- en marketingspersoneel.
Het effect van kleurenblindheid op de arbeidsprestatie van een persoon hangt voor een groot deel af van de aan kleur-gerelateerde eisen van de positie en hoe ernstig de afwijking in het kleurzicht van de persoon is.
In veel gevallen zijn angsten om gehandicapt te zijn door kleurenblindheid ongegrond. Omdat de aandoening aangeboren is, zijn veel mensen die kleurenblind zijn zich niet bewust van hun gebrek aan kleurenzicht en ervaren het niet als erg hinderlijk in hun dagelijkse leven.
Alhoewel er geen behandeling is voor kleurenblindheid kunnen in sommige gevallen speciale gekleurde contactlenzen helpen om beter de verschillen tussen bepaalde kleuren waar te nemen.
Online kleurenblindheistest
U kunt online veel kleurenblindheidstesten vinden. Deze zijn vaak een variatie van de Ishihara screeningstest en worden gepresenteerd in verschillende kwaliteitsgradaties.
Wanneer u ervoor kiest om een online test te doen, bedenk wel dat de exacte kleurweergave van groot belang is voor de nauwkeurigheid van elke kleurenblindheidstest. De kleurweergave is vaak anders op verschillende monitors. Aangeraden wordt om een afspraak met uw oogarts te maken om de meest nauwkeurige resultaten te krijgen van een kleurenblindheidstest. Deze wordt dan uitgevoerd door goed opgeleid personeel die gebruikmaken van gestandariseerde testmaterialen onder de juiste verlichting.
Aanbevolen voor u