De Kleur van het Oog
![]() |
Bruine ogen worden gezien als dominant ten opzichte van andere kleuren. |
De kleur van het oog
De kleur van het oog is de genetische eigenschap dat ouders vaak fascineert wanneer een kind zich ontwikkelt. Welke kleur ogen zal het kind krijgen, bruine, blauwe, grijze, hazel of een combinatie van kleuren?
Hoe een kind ziet is afhankelijk van het genetisch materiaal dat elk ouder bijdraagt aan het kind. Maar de genen van de ouders kunnen op verschillende manieren gemengd en in overeenstemming zijn. Maar helaas, de invloed van elke ouder worden pas bekend als het kind wordt geboren!
De ontwikkeling van de oogkleur
Het gekleurde deel van het oog heet de iris. Welke pigmentatie deze heeft, bepaald onze oogkleur.
De menselijke oogkleur is afkomstig van drie genen, waarvan er twee aangenomen zijn. Deze genen zijn goed voor de meest voorkomende kleuren - groen, bruin en blauw. Andere kleuren, zoals grijs, hazel en meerdere combinaties zijn niet helemaal bekend of verklaarbaar op dit moment.
We zijn gewend om te denken dat bruin 'dominant' is en blauw 'recessief'. Maar moderne wetenschap heeft aangetoond dat de kleur van het oog helemaal niet zo eenvoudig is.
En ook, de kleur van het oog is niet een menging van de oogkleuren van de ouders, zoals bij het mengen van verf. Elke ouder heeft twee paar genen op elk chromosoom. Er bestaan dus meerdere mogelijkheden, afhankeklijk hoe het 'Rad van avontuur' draait.
![]() |
De oogkleur is bepaald door het DNA via onze ouders. |
Nederlandse onderzoekers hebben aangekondigd dat ze werken aan manieren om de oogkleur van volwassenen te bepalen met geavanceerde DNA-analyse die met 90 procent nauwkeurigheid kan voorspellen of mensen bruine of bauwe ogen hebben.
In mei 2010 deelden dezelfde onderzoekers mee dat zij bijna in staat zijn om zelfs variabele oogkleuren van DNA-analyse nauwkeuriger te voorspellen en een nieuw inzicht hebben gekregen hoe de genetica de oogkleur bepaalt.
Onderzoekers gaven aan dat deze ontdekkingen ook gevolgen hebben voor forensisch onderzoek bij moordzaken waarbij herkregen DNA aanwijzingen kan geven over het werkelijke uiterlijk van verdachten.
De meeste baby's worden geboren met blauwe ogen die donkerder kunnen worden in hun eerste drie jaren. Het donker worden gebeurt als melanine, een bruin pigment vaak niet aanwezig bij de geboorte, ontwikkelt zich met de leeftijd.
Kinderen kunnen compleet verschillende oogkleuren hebben dan hun ouders. Maar als beide ouders bruine ogen hebben, is het meest waarschijnlijk dat hun kinderen ook bruine ogen zullen hebben.
De donkere kleuren neigen te domineren, dus bruin neigt te winnen van groen, en groen neigt te winnen van blauw.
Echter, een mix van een bruine/blauwe ouder geeft niet automatisch een kind met bruinige ogen
.
Sommige kinderen worden geboren met een iris die niet overeenkomt in kleur. Vaak wordt dit veroorzaakt door een defecte onwikkeling van pigment verspreiding, lokale trauma ofwel in de baarmoeder of kort na de geboorte of een goedaardige genetische afwijking. Andere oorzaken kunnen zijn ontsteking, sproet (diffuse nevus) van de iris en het syndroom van Horner.
Een vroegtijdig onderzoek is belangrijk om zeker te zijn dat er niets ernstigs aan de hand is - en 'niets ernstigs' is de meest voorkomende bevinding.
![]() |
De meeste babies worden geboren met blauwe ogen, deze kleur kan veranderen na verloop van tijd. |
Veranderingen in oogkleur
De iris is een spier die uitzet en samentrekt om de pupilgrootte te controleren. De pupil vergroot in gedimd licht en verkleint in fel licht. De pupil wordt ook kleiner wanneer u kijkt naar voorwerpen die dichtbij zijn, zoals bij het lezen van een boek.
Wanneer de pupilgrootte verandert, worden de pigmenten samengeperst of uiteengespreid en wijzigt de oogkleur enigzins.
Bepaalde emoties kunnen zowel de pupilgrootte en de iriskleur wijzigen. Daarom zeggen sommige mensen dat hun oogkleur verandert wannneer zij boos of verliefd zijn
Met de leeftijd kan de oogkleur ook veranderen. Dit gebeurt van 10 tot 15 procent bij de Kaukasische bevolking (mensen die over het algemeen lichtere oogkleuren hebben).
Bijvoorbeeld, de eens donker bruine ogen zijn nu hazel, een combinatie van bruin en groen..Echter, sommige hazel gekleurde ogen worden eigenlijk donkerder met de jaren.
Let wel op dat als uw volwassen oogkleur drastisch verandert of als een oogkleur verandert van bruin naar groen of van blauw naar bruin ( genoemd heterochromia), is het belangrijk om naar uw oogarts te gaan. Veranderingen van oogkleur kunnen een waarschuwingssignaal zijn van bepaalde ziekten, zoals de heterochrome iridocyclitis van Fuchs, het syndroom van Horner of pigment glaucoom.
Ten slotte, als u niet tevreden bent met de geërfde oogkleur, kunt u het altijd veranderen met gekleurde contactlenzen. Maar vergeet niet, zelfs gekleurde contactlenzen is een medisch hulpmiddel en moet voorgeschreven en gecontroleerd worden door een oogarts. Dus koop het niet via internet of leen het niet van een vriend zonder een voorschrift van uw oogarts!
Aanbevolen voor u